Częste pytania

Art. 24h. ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity Dz.U. 2024 poz. 320) określa, że zarządzanie bezpieczeństwem dróg, o których mowa w art. 24ga, polega na: 1) przeprowadzaniu: a) oceny wpływu planowanej drogi na bezpieczeństwo ruchu drogowego, b) audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, c) oceny ryzyka wystąpienia wypadków i dotkliwości ich skutków,; 2) sporządzaniu oceny bezpieczeństwa ruchu drogowego obejmującej całą sieć dróg, zwanej dalej „oceną bezpieczeństwa”; 3) przeprowadzaniu ukierunkowanych kontroli bezpieczeństwa ruchu drogowego. Obowiązek zarządzania bezpieczeństwem dróg, w tym audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, nakłada Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1936 z dnia 23 października 2019 r. zmieniającej Dyrektywę 2008/96/WE w sprawie zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury drogowej. Celem wprowadzonych poprzez Dyrektywę 2019/1936 rozwiązań prawnych jest znaczne zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych i poważnych obrażeń na sieci drogowej w UE poprzez poprawę poziomu bezpieczeństwa infrastruktury drogowej i zapewnienie jednolicie wysokiego poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego (BRD) we wszystkich państwach członkowskich, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony tzw. niechronionych użytkowników drogi (m.in. pieszych i rowerzystów). Implementację do polskiego systemu prawnego przepisów unijnych powyższej Dyrektywy stanowiła Ustawa o drogach publicznych z 2022 roku.

Drogi lub odcinki dróg podlegające zarządzaniu bezpieczeństwem określa Art. 24ga. ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity Dz.U. 2024 poz. 320). Są to: 1) drogi lub ich odcinki w transeuropejskiej sieci drogowej; 2) autostrady i drogi ekspresowe lub ich odcinki poza transeuropejską siecią drogową; 3) drogi krajowe lub ich odcinki, które łącznie spełniają następujące przesłanki: a) przebiegają poza granicami administracyjnymi miast oraz b) są budowane lub przebudowywane albo zostały wybudowane lub przebudowane, z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej; 4) drogi wojewódzkie lub ich odcinki, które łącznie spełniają przesłanki, o których mowa w pkt 3, oraz nie zapewniają dostępu do nieruchomości przylegających do nich za pośrednictwem zjazdu. Ust 4. Stanowi, że w przypadku gdy dany odcinek drogi, o którym mowa w ust. 1 pkt 3 lub 4, przebiega w części w granicach administracyjnych miasta, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do całego odcinka budowanego lub przebudowywanego albo wybudowanego lub przebudowanego, z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej. Art. 24ga. określone są warunki pozostałe dla dróg zarządzanych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.

Art. 4. ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity Dz.U. 2024 poz. 320) definiuje audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego jako niezależną, szczegółową, techniczną ocenę cech projektowanej, budowanej, przebudowywanej lub użytkowanej drogi publicznej pod względem bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego jest elementem zarządzania bezpieczeństwem dróg. Zarządzanie bezpieczeństwem dróg opisuje rozdział 2b ustawy o drogach publicznych.

Obowiązek zarządzania bezpieczeństwem dróg, w tym audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, nakłada Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1936 z dnia 23 października 2019 r. zmieniającej dyrektywę 2008/96/WE w sprawie zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury drogowej. Celem wprowadzonych poprzez dyrektywę 2019/1936 rozwiązań prawnych jest znaczne zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych i poważnych obrażeń na sieci drogowej w UE poprzez poprawę poziomu bezpieczeństwa infrastruktury drogowej i zapewnienie jednolicie wysokiego poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego (BRD) we wszystkich państwach członkowskich, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony szczególnie zagrożonych uczestników ruchu drogowego tzw. niechronionych użytkowników drogi (m.in. pieszych i rowerzystów). Implementację do polskiego systemu prawnego przepisów unijnych powyższej dyrektywy stanowiła ustawa o drogach publicznych z 2022 roku.

Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego jest kluczowy dla zapewnienia, że drogi są zaprojektowane i utrzymywane w sposób minimalizujący ryzyko wypadków. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego pozwala zidentyfikować zagrożenia na wczesnym etapie, na etapie dokumentacji. Eliminacja elementów zagrażających bezpieczeństwu odbywa się w tym bez ponoszenia kosztów, jak to jest w przypadku poprawy bezpieczeństwa na istniejącej sieci dróg. Realizacja zaleceń audytorów BRD na etapie dokumentacji pozwala na minimalizację ryzyka zdarzeń drogowych.

Art. 24j. ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity Dz.U. 2024 poz. 320) stanowi: Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego przeprowadza się: 1) w ramach opracowywania na potrzeby decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach karty informacyjnej przedsięwzięcia lub raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, ich ewentualnego uzupełniania oraz gdy w toku postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wyniknie potrzeba przedstawienia nowego wariantu drogi; 2) przed wszczęciem postępowania w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzji o pozwoleniu na budowę albo przed zgłoszeniem wykonywania robót; 3) przed wszczęciem postępowania w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie drogi lub przed zawiadomieniem o zakończeniu budowy drogi albo przed zakończeniem przebudowy drogi; 4) przed upływem 12 miesięcy od dnia oddania drogi do użytkowania. 7. Kto może wykonywać audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego Art. 24k. ust 1. ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity Dz.U. 2024 poz. 320) stanowi: Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego przeprowadza audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego lub zespół audytujący, w którego skład wchodzi co najmniej jeden audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego. Ustawa określa, że audyt BRD może być wykonany przez jedną osobę. Dobrą praktyką podnoszącą jakość przeprowadzonego audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego jest przeprowadzenie audytu BRD w zespole. Art. 24k. ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity Dz.U. 2024 poz. 320) określa także warunki, jakie musi spełnić audytor BRD, kiedy nie może przeprowadzać audytu BRD: Ust. 2. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego nie może być przeprowadzany przez audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego, który wykonywał lub wykonuje zadania w zakresie projektowania, budowy, przebudowy, zarządzania odcinkiem drogi podlegającym audytowi, zarządzania ruchem lub nadzoru nad zarządzaniem ruchem na odcinku drogi podlegającym audytowi. Ust. 3. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego nie może być przeprowadzany przez audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego, którego małżonek, krewny i powinowaty do drugiego stopnia, osoba związana z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli wykonywał lub wykonuje zadania w zakresie projektowania, budowy, przebudowy, zarządzania odcinkiem drogi podlegającym audytowi, zarządzania ruchem lub nadzoru nad zarządzaniem ruchem na odcinku drogi podlegającym audytowi. Ust. 4. Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego może przeprowadzać audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego będący pracownikiem jednostki wykonującej zadania zarządcy drogi lub audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego niepozostający w stosunku pracy z jednostką wykonującą zadania zarządcy drogi.

Audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego może być zlecony przez zarządcę drogi, jednostkę przygotowującą inwestycję drogową (często zarząd drogi i jednostka przygotowująca inwestycję, to jedna instytucja), projektanta lub wykonawcę realizującego inwestycję. Najlepszą i najefektywniejszą formą jest zlecenie audytu BRD przez zarządcę drogi lub instytucję przygotowującą inwestycję drogową. Wtedy ryzyko wywierania wpływu na audytorów BRD jest najmniejsze.

Jednostka zlecająca audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego otrzymuje od audytorów BRD Wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, na który składają się sprawozdanie oraz sformułowane na jego podstawie zalecenia dla zarządcy drogi.

Art. 24l. ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity Dz.U. 2024 poz. 320) określa następujące obowiązki: Ust. 2. Zarządca drogi uwzględnia wynik audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego na dalszych etapach przygotowania, budowy i użytkowania drogi. Ust. 3. W uzasadnionych przypadkach zarządca drogi może nie uwzględnić wyniku audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego. Ust 4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, zarządca drogi jest obowiązany do opracowania uzasadnienia stanowiącego załącznik do wyniku audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Audytor bezpieczeństwa ruchu drogowego to osoba uprawniona do wykonywania audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego, posiadająca certyfikat. Rozdział 2c ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity Dz.U. 2024 poz. 320) określa konieczne wykształcenie i pozostałe warunki, jakie musi spełnić inżynier będący audytorem BRD. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 14 września 2012 r. w sprawie szkoleń oraz wzoru certyfikatu dla audytorów bezpieczeństwa ruchu drogowego: a) sposób przeprowadzania i zakres programowy szkolenia zakończonego egzaminem na audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego; b) sposób przeprowadzania i zakres programowy szkolenia okresowego dla audytorów bezpieczeństwa ruchu drogowego; c) wzór certyfikatu audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Informacje na temat uzyskania certyfikatu audytora bezpieczeństwa ruchu drogowego, zakresu kursów oraz wymagań dla przyszłych audytorówmożna znaleźć na stronie https://www.gov.pl/web/infrastruktura/audyt-bezpieczenstwa-ruchu-drogowego